Zomer, zon, zonnebrandolie waarop jullie bij de bescherming van huid en ogen moeten letten

Zomer, zon, zonnebrandolie - waarop jullie bij de bescherming van huid en ogen moeten letten

Het is eindelijk zomer en het mooie weer nodigt uit om zoveel mogelijk tijd in de frisse lucht door te brengen. Om zorgeloos van de mooiste tijd van het jaar te kunnen genieten, moeten jullie iets weten over de zon, UV-straling en hoe daarmee om te gaan.

De zon is voor ons mensen van levensbelang. We hebben bijvoorbeeld de warmte nodig en dankzij de stralen kan ons lichaam vitamine D aanmaken, wat ons gelukkig en actief maakt en ons afweersysteem versterkt. De zon heeft echter ook negatieve effecten op ons mensen, vooral op de huid en onze ogen. Dit geldt in het bijzonder voor kinderen, bij wie de natuurlijke beschermingsmechanismes nog niet zo zijn ontwikkeld als bij volwassenen. Hun huid en ogen zijn veel gevoeliger en hebben daarom speciale bescherming tegen UV-stralen nodig.

Wat zijn eigenlijk UV-stralen?

De zon zendt verschillende soorten stralen uit, zoals jullie in de afbeelding kunnen zien. Sommige daarvan worden in de atmosfeer gefilterd, tegen andere moeten we ons beschermen. Door de verschillende golflengtes kunnen we slechts een deel van de stralen zien: het zichtbare licht, dat wij waarnemen als kleuren. Andere stralen, zoals de infraroodstralen, zien wij niet, maar kunnen we wel als hitte voelen. We moeten ons vooral beschermen tegen de UV-stralen (ultraviolette stralen) die we niet zomaar waar kunnen nemen.

De UV-stralen worden onderverdeeld in UVA-, UVB- en UVC-stralen. UVA- en UVB-stralen hebben een verschillende werking, maar kunnen beide schadelijk zijn voor huid en ogen. Om die reden moet zonnebrandolie altijd bescherming bieden tegen zowel UVA- als tegen UVB-straling. De UVC-stralen worden door de atmosfeer van de aarde volledig opgenomen, dus daartegen hoeven we ons niet extra te beschermen.

Het onderscheid tussen UVA- en UVB-stralen kan worden gemaakt aan de hand van een ezelsbruggetje:

  • UVA-stralen maken oud
  • UVB-stralen geven verbranding

Waarom moeten we ons tegen UV-stralen beschermen?

UVA-stralen dringen diep door in de lederhuid (dermis) en bevorderen het ontstaan van vrije radicalen. Zij kunnen de cellen beschadigen. De huid droogt uit en verliest zijn elasticiteit, waardoor er vroege tekenen van huidveroudering (rimpels) optreden.

UVB-stralen dringen slechts door in de opperhuid (epidermis). Ze stimuleren de vorming van melanine en zorgen daarmee voor het bruin worden van de huid. Als de huid niet voldoende is beschermd, ontstaat door de UVB-stralen een pijnlijke verbranding en in de ergste gevallen zelfs huidkanker.

UV-straling is niet alleen schadelijk voor de huid, maar ook voor de ogen. Ogen stellen zich automatisch in op verschillende lichtsterkten, doordat de pupillen kleiner worden en zo minder licht doorlaten. Dat is maar tot op bepaalde hoogte afdoende. Als het oog aan meer zonlicht wordt blootgesteld - bijvoorbeeld aan zee of aan het strand, waar het licht ook nog door water en zand wordt weerkaatst - kunnen ook de ogen verbranden. Dat merk je echter pas als het oog al geïrriteerd en rood is of als het oog na een dag in de buitenlucht pijn doet.

Waarom hebben kinderen speciale bescherming nodig?

De huid van zuigelingen en peuters is nog steeds erg dun en de eigen bescherming tegen UV moet zich in de eerste levensjaren nog ontwikkelen. Ze mogen daarom niet of zo min mogelijk aan direct zonlicht worden blootgesteld. Kinderen hebben ook nog lichtere ooglenzen dan volwassenen en grotere pupillen, waardoor de stralen gemakkelijker in het inwendige deel van het oog kunnen komen en daar het hoornvlies en het netvlies kunnen bereiken. Dit maakt de bescherming tegen de zon voor de ogen van kinderen des te belangrijker.

Zelfs kleine kinderen die in de zandbak of op het strand spelen, moeten van een goed beschermende zonnebril en een pet worden voorzien. Voor kinderen met een verminderd gezichtsvermogen heeft de opticien ook versterkte zonnebrillen.

TIP: de kwaliteit van de zonnebril is belangrijk! Slechte zonnebrillen doen meer kwaad dan goed. De donkere tint van de lenzen voorkomt dat de pupil zich vernauwt, wat betekent dat er nog meer schadelijke UV-straling in het oog komt dan zonder zonnebril. Hier wordt advies door een opticien aanbevolen.

FUNFACT – Wie heeft de zonnebril eigenlijk uitgevonden?

Het is niet precies te zeggen wie de uitvinder van de zonnebril is. We waren echter verbaasd dat deze bril waarschijnlijk niet voor het eerst werden gebruikt in erg warme gebieden die we meteen zouden associëren met bescherming tegen de zon.

De eerste "zonnebrillen" kwamen waarschijnlijk uit het noordpoolgebied. De Inuit, de oorspronkelijke inwoners van het noordpoolgebied, gebruikten ze lang geleden al om zich tegen de zon te beschermen, vooral tegen de zonnestralen die weerkaatst worden door de sneeuw. De sneeuwbrillen bestonden uit stukken hout of botten die van smalle spleten waren voorzien. Ze hielden deze vervolgens voor hun ogen, zodat het felle licht hun ogen niet kon beschadigen.